Overeenkomsten 

Samenwerken      

Gezamenlijke doel   +      

--------------------------

Betere toekomst 

In de vijf frustraties van teamwork (2) is vertrouwen de basis voor een goede samenwerking. Vertrouwen in de zin van het durven uitspreken van een mening en de ruimte geven en krijgen om die te onderbouwen, ook als blijkt dat je het verkeerd hebt ingeschat. Inclusief deze ruimte ook aan anderen geven. Als het vertrouwen goed is, dan kunnen er goed onderbouwde en zinvolle gesprekken gevoerd worden met als doel om de beste oplossing voor het probleem boven tafel te krijgen. Wanneer de leden van een team zich gehoord voelen en een oplossing gekozen hebben dan voelt iedereen zich onderdeel van de oplossing. Ze zijn dan betrokken. Mensen die zich betrokken voelen bij een visie, voelen zich ook verantwoordelijk ervoor. Als iemand zich verantwoordelijk voelt, dan vinden ze het belangrijk dat de gekozen richting goed wordt uitgewerkt.

De piramide van Maslow verdeelt de behoeftes van de mens in een rangorde. Onderin zijn meest prangende  fysieke aspecten zoals eten, drinken en slapen. Een goede tweede is het gevoel hebben van zekerheid/veiligheid. (5)

Uiteindelijk is onze grootste zorg op lange termijn, is de natuur en het weer. KNMI heeft in 2023 een rapport gepubliceerd waarin zij met modellen voor de komende jaren het weer in Nederland voorspellen. Samenvattend wordt nat natter, droog wordt droger en de temperatuur stijgt. (6) In 2024 is een rapport gepubliceerd die de voorspellingen alleen maar bevestigen. (7)

Eric Scherder heeft onlangs een mooie documentaire gemaakt over hoop, optimisme en het brein. Het is te zien bij NPO. (8) In deze documentaire beschrijft Eric Scherder de biologische reactie van stress. Het lichaam reageert op stress door stresshormonen aan te maken en deze hormonen maken het lichaam klaar om voor een korte periode prestatie verhogend te reageren. De reacties zijn te onderverdelen in vecht, vlucht of freeze. Echter, te lange periode van stress werkt verlammend. Het brein stopt met creatief en productief denken waardoor mensen minder goed kunnen luisteren. Het luisteren waar het mij om gaat, is het constructief luisteren naar elkaars standpunten en proberen elkaar te begrijpen. De oplossing om uit een stress situatie te komen, volgens deze documentaire, zijn hoop en optimisme. Hoop wordt gedefineerd als een doel die momenteel ver van je afstaat en moeilijk te bereiken is. Die kan je alleen bereiken met tussenstapjes, hard werken en gezonde optimisme.

 In het boek Orientalism beschrijft Edward Said dat het westen culturele concepten van het oriënt heeft gemaakt en op die manier is het westen zichzelf beter gaan begrijpen. (9) Zijn theorie is dat wij onszelf beter begrijpen door een ander kenmerken te geven. Een voorbeeld daarvan is: in Spanje eten ze tapas en in Nederland veel kaas. De cultuur waar iemand opgroeit is vaak onderdeel van iemands identiteit. Door de vorming van de EU is mogelijkerwijs die identiteit aan het veranderen. Het is niet alleen gekoppeld aan een land, maar ook aan Europa. Wij zijn naast Nederlanders ook Europeanen. 

Het sterkst voelbare eenheid binnen Nederland vind ik met name tijdens een belangrijke voetbal wedstrijd. Heel Nederland kleurt oranje en iedereen leeft mee. Iedereen leeft mee naar het gezamenlijke doel van de wedstrijd winnen. Voor de Europeanen is die voelbare eenheid met name tijdens de Eurovisie Songfestival.

Het onduidelijke van Europeaan zijn, is dat die culture identiteit nog niet helemaal uitgekristalliseerd is. Wat zijn de culture kenmerken van een Europeaan? Ik weet het niet. Ondanks dat deze culture identiteit nog aan het vormen is, is de noodzaak om een gezamenlijke doel te formuleren wel aanwezig.   

In NRC was laatst een interview met socioloog Quita Muis. Ze heeft onderzoek gedaan naar polarisatie in Nederland. Muis zegt dat er polarisatie aanwezig is en dat het aangepakt moet worden, maar dat er geen reden is tot paniek. Met name de hoogopgeleiden moeten ervoor waken dat het niet een self fulfilling prophecy wordt. (10) Ik vind het een mooie gedachte:  mensen zijn het stiekem meer met elkaar eens. Dat er meer overeenkomsten zijn, komt ook terug bij een webinar van het Nationaal Klimaatplatform. (11) Daarin beschrijft onderzoekster Imke de Boer haar onderzoek onder boeren en verschillende organisaties. Het mooie van dit onderzoek is dat de onderzochte deelnemers meer overeenkomsten hebben dan tegenstelling. (12)